Plandište online Lokalni internet portal Plandište
Decembra meseca u svim gradovima u zemlji vlada predpraznična euforija, pa tako i u Vršcu. Vršac je multikulturalni grad, u kojem pored Srba, žive Mađari, Hrvati, Slovaci, Česi, Nemci koji jedan od najvećih praznika obeležavaju 25. decembra. U Katedrali Svetog Gerharda u Vršcu pripreme za proslavu rimokatoličkog Božića su u toku.
Rođenje Hristovo predstavlja jedan od najradosnijih praznika u hrišćanskom svetu, a simbolizuje dolazak Sina Božijeg na zemlju. Dok 25. decembra slave rimokatolici, protestanti, pravoslavni Grci, Albanci, Poljaci, Česi i Slovaci, proslava Božića obeležava se 7. januara u Srbiji, Rusiji, Jerusalimu, Gruziji i Siriji.
U Vršcu, kada je proslava Božića po gregorijanskom kalendaru u pitanju, sreće se više običaja. U gradu nije isto kao i po selima. Na Badnje veče, 24. decembra u Crkvi Svetog Gerharda, u ponoć služi se sveta misa koja se zove ponoćka.
-Najinteresantnije kada je u pitanju ponoćka, a što je ostalo od običaja iz prošlog vremena, upravo je sam ulazak u crkvu . Prvo ulaze takozvani anđeli, mala deca obučena u bele odore, onda idu pastiri, tri kralja, i na kraju ide jedna devojka koja predstavlja Bogorodicu i dečko koji predstavlja Svetog Josipa i oni nose malog Isusa. Obično prilikom tog ulaska peva se prigodna pesma ,,Tiha noć“ na više jezika, i to na Nemačkom, Srpskom i na Mađarskom jeziku, objašnjava Mihalj Ereš, župnik rimokatoličke crkve u Vršcu.
Simboli Božića kod rimokatolika su jasle, u kojima je Hrist rođen, jelka kao večno zeleno drvo i adventni venac. Za Božić se u crkvama postave jasle, kojima se vernici klanjaju, sa figurama koje dočaravaju siromašne uslove staje u kojoj je Hristos rođen. Ovaj običaj potiče još iz 13. veka. Takve jasle u svojim domovima danas imaju i vernici.
Prema rečima Mihalja Ereša, ovo je najradosniji praznik u crkvenom životu, nije najveći ali je najradosniji. Svake godine se nastoji da se edukuju ljudi, od najmanje dece do najstarijih, da Božić ujedno bude i praznik ljubavi, razumevanja.
Na Badnje veče, kod katoličkih vernika, priprema se svečana večera, na kojoj bi trebalo da je samo prisutna porodica. U Vršcu je postao običaj, da se te večeri pozivaju prijatelji porodice, kumovi, druge vere, kako bi zajedno proslavili praznik rođenja Hristovog, jer, kako ističe župnik, katolici nemaju slavu kao pravoslavni vernici, i to je prilika da porodice uzvrate poziv koji dobijaju od svojih pravoslavnih prijatelja za kućnu slavu. U kućama vernika Rimokatoličke crkve venac-advent je ispleten od slame i borovih grančica, ukrašen purpurnim vrpcama i ima četiri crvene sveće, zbog četiri nedelje posta, koje se pale jedna po jedna, svake nedelje uoči Božića.
-Nekada je bio običaj, u davnim vremenima, da se večera pojede tek nakon svečane mise, iza ponoćke. Tada su deca nakon dolaska iz crkve zaticala okićenu jelku sa poklonima u svom domu i zajedno sa roditeljima proslavljali praznik. Običaji se menjaju kako vreme prolazi, pa tako se i ovaj običaj promenio. Sada je to drugačiji, ali crkva sve to prihvata, to nije crkveni propis. Bitno je da poštujemo ispoved i pričest, to se od nas očekuje, i to je bitno za naše duhovno zdravlje. Period Adventa, koji traje četiri nedelje, predstvalja post, ali nije toliko strog kao kod pravoslavaca. Mi više govprimo o duhovnom postu, o postu očiju, ušiju i usta. Bit posta nije samo da se ne jede, već čovek mora imati kontrolu nad samom sobom, napominje župnik Mihalj Ereš.
U selima su, dodaje župnik, ipak zadržani i neki stari običaju obeležavanja Božića. Deca se okupljaju na Badnje veče i idu na korinđanje. Okupljena deca idu od kuće do kuće, i saopštavaju anđeosku radosnu vest. Nakon pesmica koje se otpevaju, domaćin decu daruje orasima, jabukama, slatkišima a poslednjih godinas daruje se i novac. Pored toga, tu je i običaj u kojem deca nose crkvicu koja predstava Betlejem, i ima čletiri anđela, dva pastira, Svetog Josipa i Mariju. Deca obilaze tako selo, ulaze u kuće, recituju pesme i nakon toga se odlazi u crkvu na ponoćku.
Izvor Južni Banat
